Pada minggu ke-29, anda kini berada dalam bulan kelapan kehamilan serta trimester ketiga dan terakhir. Dalam tempoh ini, anak dalam kandungan akan mengalami pelbagai perkembangan dan pertambahan berat badan yang ketara. Inilah juga masa yang sesuai untuk mula merancang dan memastikan kediaman anda menjadi persekitaran yang selamat untuk anak anda.
Anak dalam kandungan kini berukuran sekitar 38.7 cm, kira-kira sebesar sebiji kelapa. Beratnya sekitar 1,240 gram, menandakan pertambahan berat badan yang ketara — bukan lagi seberat sebungkus tepung, malah semakin menghampiri berat dua bungkus tepung. Semakin bertambah berat anak dalam kandungan, semakin baik peluangnya untuk menyesuaikan diri sekiranya kelahiran pramatang berlaku.
Anak dalam kandungan kini kelihatan hampir sama seperti rupa mereka semasa dilahirkan kelak. Perkembangan bentuk badan dan ciri-ciri fizikal berlaku dengan pesat dalam beberapa minggu kebelakangan ini dan tidak akan banyak berubah sehingga kelahiran. Pada peringkat ini, tumpuan utama adalah kepada perkembangan organ yang semakin kompleks, pematangan fungsinya, serta pertambahan berat badan apabila menghampiri berat kelahiran cukup bulan.
Pada minggu ke-29, anak dalam kandungan sudah mempunyai asas yang diperlukan untuk menambah berat badan, kerana sel lemak telah terbentuk dan mampu menyimpan rizab lemak. Ini menyebabkan lapisan lemak badan terbentuk secara beransur-ansur, yang amat diperlukan selepas kelahiran memandangkan pada peringkat awal, tubuh ibu belum menghasilkan susu matang. Dalam tempoh sejurus selepas kelahiran, anak anda sebenarnya akan mengalami sedikit penurunan berat badan. Hanya selepas hari ketiga kehidupan di luar rahim barulah mereka dapat menyerap kalori dan lemak daripada susu ibu serta mula menambah berat badan semula.
Sekiranya anda sedang mengandung kembar, ini tidak semestinya bermaksud berat badan berganda. Kedua-dua anak dalam kandungan akan mempunyai berat dan saiz yang berbeza semasa kelahiran. Sama ada mengandung seorang atau dua anak, perkembangan otak berlaku dengan sangat pesat pada minggu ke-29. Pada masa yang sama, mereka juga secara beransur-ansur belajar mengawal suhu badan dan rentak jantung, membolehkan mereka bertahan secara lebih berdikari selepas berada di luar rahim.
Salah satu perkembangan utama pada bulan ini ialah sistem imun anak dalam kandungan. Semakin banyak antibodi dipindahkan daripada tubuh ibu kepada anak melalui plasenta, sekali gus membantu membina dan “melatih” sistem imun mereka untuk berfungsi dengan berkesan. Sistem imun ini amat penting bagi membolehkan anak bertahan di luar persekitaran rahim yang terlindung, kerana mereka akan terdedah kepada pelbagai jenis bakteria. Oleh itu, sehingga sekitar usia setahun, adalah penting untuk melindungi anak daripada penyakit yang serius. Sebagai contoh, sekiranya ahli keluarga seperti nenek baru sahaja mengalami bronkitis atau selesema, adalah lebih baik untuk menangguhkan lawatan sehingga beliau pulih sepenuhnya.
Bulu halus (lanugo) pada tubuh anak dalam kandungan kini semakin menebal dan hampir menutupi seluruh badan. Pada peringkat ini juga, ada yang sudah mempunyai rambut yang akan dibawa sehingga kelahiran. Keadaan ini berbeza bagi setiap anak — ada yang dilahirkan dengan rambut yang lebat, manakala ada yang hanya mempunyai sedikit rambut. Perbezaan ini ditentukan oleh faktor genetik dan tidak dipengaruhi oleh faktor lain.
Apabila anak dalam kandungan semakin membesar, perut anda juga akan semakin jelas kelihatan. Mereka terus berlatih pergerakan, yang kini semakin ketara kerana saiz dan kekuatan mereka bertambah setiap hari, manakala ruang di dalam rahim pula semakin terhad. Selagi masih mampu berpusing dan bergerak, itulah yang akan mereka lakukan — mereka sememangnya sudah sangat aktif.
Pada minggu ke-29, gejala yang biasa seperti sakit belakang, ketidakselesaan akibat pergerakan anak dalam kandungan yang kuat, serta kaki yang bengkak dan terasa sakit juga boleh berlaku. Tanda-tanda yang dialami pada awal kehamilan kini kebanyakannya telah digantikan dengan gejala yang melibatkan sistem otot dan rangka. Namun begitu, dalam beberapa minggu terakhir sebelum kelahiran, anda mungkin masih mengalami rasa loya ringan atau pedih ulu hati, kerana rahim menekan lengkungan rusuk dan memberi tekanan kepada sebahagian organ lain.
Sakit belakang yang semakin meningkat
Ramai wanita hamil mengalami sakit belakang. Keadaan ini adalah normal kerana cara berjalan anda telah berubah dan tulang belakang perlu menampung beban yang lebih berat. Berat anak dalam kandungan juga boleh memberi kesan kepada sistem saraf, sekali gus menyebabkan masalah lain seperti kekejangan otot secara tiba-tiba pada kaki, punggung, pinggul dan bahagian atas abdomen, yang merupakan gejala yang kerap berlaku. Keadaan ini lebih ketara sekiranya tahap tekanan anda tinggi, kerana tekanan boleh “mengurangkan” magnesium dalam tubuh. Oleh itu, sekiranya anda berasa tertekan, pastikan anda mendapatkan bekalan magnesium yang mencukupi melalui pemakanan harian.
Ketahui lebih lanjut tentang magnesium dan mengapa ia amat penting.
Bersedia untuk kehidupan bersama anak
Pada peringkat ini, anda mungkin sukar memikirkan perkara lain selain anak yang bakal dilahirkan. Inilah masa yang sesuai untuk merancang lebih awal, termasuk menentukan tempat tidur mereka serta membuat persiapan seperti mengecat, menghias semula atau melakukan pengubahsuaian di rumah jika perlu. Pada peringkat awal, anak anda boleh tidur di bilik yang sama dengan anda. Adalah disarankan untuk menyediakan katil kecil yang diletakkan bersebelahan katil anda, kerana ini juga memudahkan penjagaan pada waktu malam.
Sekiranya anda mengalami masalah sakit belakang yang berulang, terdapat beberapa pilihan alternatif yang boleh memberikan kelegaan segera selain terapi senaman konvensional.
Salah satu kaedah yang berkesan untuk mengurangkan atau menghilangkan kesakitan ialah akupresur. Kaedah ini menyerupai akupunktur dan melibatkan tekanan pada titik-titik tertentu pada tubuh bagi melegakan kesakitan melalui meridian, iaitu saluran tenaga dalam badan.
Pilihan lain yang turut membantu ialah penggunaan pita sukan elastik pelekat sendiri yang dikenali sebagai Meditape. Pita ini boleh dilekatkan pada kawasan yang sakit untuk memberikan urutan berterusan kepada otot. Ia didatangkan dalam pelbagai warna dan boleh digunakan sama ada untuk merangsang atau merehatkan otot.
Dapatkan nasihat daripada doktor anda untuk mencadangkan ahli terapi sukan yang berpengalaman menggunakan teknik kelegaan kesakitan ini dalam rawatan mereka. Bidan anda juga boleh memberikan maklumat lanjut, dan berkemungkinan mempunyai latihan dalam rawatan penyembuhan tersebut.
Walau bagaimanapun, tiada pengganti bagi senaman yang dilakukan secara konsisten. Oleh itu, manfaatkan kelas senaman yang direka khusus untuk wanita hamil di gimnasium atau klinik bidan. Aktiviti ini membantu mengekalkan kelenturan tubuh, mengurangkan gejala yang sedang dialami secara beransur-ansur, serta mencegah masalah lain daripada berlaku.
Kembali ke gambar keseluruhan
Juliane Jacke-Gerlitz ialah seorang jururawat bertauliah. Beliau telah bekerja dalam bidang kaunseling ibu dan penyusuan selama lebih daripada sepuluh tahun. Pada masa ini, beliau bertugas sebagai penulis perubatan dan perunding psikologi. Juliane Jacke-Gerlitz telah berkahwin selama 22 tahun, merupakan ibu kepada lapan orang anak dan kini tinggal bersama keluarganya di Halle.
