Si kecil anda kini berukuran kira-kira 15 sentimeter, lebih kurang sebesar pisang. Beratnya juga hampir sama dengan berat pisang (sekitar 200 gram), iaitu lebih kurang seberat sekeping coklat atau sebekas yogurt. Jadi, pada tahap ini, beratnya masih belum menyebabkan sebarang masalah kepada anda.
Pada minggu ke-19, mereka masih boleh bergerak bebas dan melatih otot mereka, walaupun keadaan ini akan berubah dalam minggu-minggu akan datang apabila saiz dan berat mereka semakin bertambah.
Deria si kecil anda kini telah berkembang sehingga mereka menunjukkan reaksi yang jelas sama ada dalam keadaan sunyi atau bising. Inilah permulaan proses penyesuaian kepada kehidupan di luar rahim dan kepada ritma harian anda.
Manusia kecil di dalam rahim anda sudah pun memerlukan kasih sayang: contohnya, mereka memberi tindak balas terhadap kehangatan tangan anda apabila anda meletakkannya di atas perut — satu bentuk komunikasi awal yang sangat kuat antara anda dan mereka. Bukan tangan anda sahaja — ayahnya, adik-beradik atau rakan rapat juga boleh “bercakap” dengan cara ini.
Pada minggu ke-19, si kecil anda juga boleh mendengar suara dengan jelas dan mengenalinya. Suara dan bau ibu akan memberi kesan menenangkan selepas kelahiran, menandakan kepada mereka bahawa mereka berada dalam persekitaran yang selamat dan penuh kasih.
Otak si kecil berkembang dengan sangat cepat pada minggu ke-19, khususnya bahagian yang bertanggungjawab terhadap persepsi deria (rasa, bau, pendengaran, penglihatan dan sentuhan).
Mereka juga terus menghisap ibu jari dengan kerap sebagai latihan untuk refleks menghisap. Keupayaan ini akan membantu mereka kekal tenang dan selesa selepas lahir, kerana pergerakan menghisap membantu mendapatkan makanan serta membina rasa percaya.
Refleks menggenggam, yang mereka latih melalui pergerakan jari dan membentuk penumbuk, juga sangat penting. Mereka boleh memicit hidung sendiri, mencapai tali pusat dan menariknya.
Perut anda semakin membesar, dan berat badan anda turut meningkat. Namun begitu, pada ketika ini, pertambahan berat si kecil hanyalah sebahagian kecil — pembesaran rahim, plasenta, simpanan lemak dan cecair amnion merupakan penyumbang utama kepada peningkatan berat tersebut.
Anda mungkin tertanya-tanya bagaimana anda akan berdepan dengan pertambahan berat badan dalam beberapa bulan akan datang sehingga kelahiran. Jangan risau: hormon kehamilan menjadikan sendi lebih lembut dan tendon lebih anjal, membolehkan tubuh anda menampung pertambahan berat dengan baik.
Gunakan kalkulator berat kehamilan individu kami untuk memeriksa sama ada peningkatan berat badan anda berada dalam julat yang disyorkan.
Seperti pada setiap peringkat kehamilan, akan ada tanda atau gejala pada minggu ke-19 yang mungkin belum pernah anda alami sebelum ini. Setiap wanita adalah berbeza, jadi jangan bimbang jika ada perkara yang tidak berlaku kepada anda.
Selera makan meningkat
Anda mungkin tiba-tiba berasa sangat lapar akibat perubahan hormon dalam tubuh, termasuk pada waktu malam. Ini ialah cara tubuh anda mendapatkan nutrien yang amat diperlukan untuk menyokong pertumbuhan si kecil.
Makanlah apabila anda mahu, tetapi ingat bahawa kuantiti kecil adalah lebih baik dan cuba elakkan makanan tidak sihat.
Kerap buang air kecil
Anda pasti menyedari bahawa anda perlu ke tandas lebih kerap. Sentiasa pergi apabila perlu, kerana ini membantu menyingkirkan patogen daripada pundi kencing yang boleh menyebabkan masalah kemudian hari.
Kaki berat, sakit dan bengkak
Walaupun anda tidak berjalan jauh atau berdiri terlalu lama, kaki boleh terasa berat dan sedikit sakit. Ini berpunca daripada aliran balik darah dan sistem limfa yang tidak mencukupi, sesuatu yang kadangkala tidak dapat dielakkan kerana jantung dan saluran darah sedang bekerja keras sepanjang kehamilan. Aliran balik ini lebih terjejas pada musim panas — ramai wanita hamil mengalami kaki berat ketika cuaca panas.
Oleh itu, ambil setiap peluang untuk duduk atau berbaring dengan kaki diangkat. Ini memastikan aliran darah dalam vena mencukupi dan sistem limfa berfungsi dengan baik, membantu kaki yang bengkak kembali pulih lebih cepat. Urutan kaki menggunakan minyak urut juga dapat mempercepatkan proses ini (malah membantu mengurangkan tekanan dan meningkatkan kualiti tidur). Rendam kaki dalam air sejuk juga sangat melegakan pada musim panas.
“Pada waktu malam, sapukan krim atau gel yang menenangkan pada kaki anda dan kemudian duduk dengan kaki diangkat. Adalah baik untuk memakai stoking mampatan pada siang hari, walaupun anda tidak mempunyai urat varikos. Pakar sakit puan anda boleh memberikan preskripsi untuknya.”
— Dorothee Kutz, bidan
Metabolisme pada tahap maksimum
Semasa kehamilan, metabolisme anda bekerja pada kapasiti penuh dan keseimbangan elektrolit anda boleh terjejas dengan mudah: pengekalan air dalam tisu tambahan (akibat hormon) dan pertukaran cecair amnion memerlukan usaha besar daripada tubuh anda. Sebahagian daripada cecair amnion diserap dan ditukarkan oleh janin, dan hasil akhirnya kembali semula ke aliran darah anda. Darah yang mengandungi bahagian cecair amnion itu kemudian ditapis oleh hati, dan kitaran pertukaran ini berterusan. Jumlah cecair amnion akan meningkat selaras dengan pertumbuhan si kecil sepanjang kehamilan.
Anda boleh memastikan tubuh mendapat cecair yang mencukupi dan membantu organ berfungsi dengan baik dengan kerap minum minuman seperti air mineral dan jus rendah asid.
Anda juga boleh mencuba teh herba organik kami untuk wanita hamil. Herba dalam campuran teh ini merupakan cara semula jadi untuk membantu tubuh menangani cabaran tambahan semasa kehamilan.
Belly band boleh menjadi sangat membantu kerana ia diperbuat sebahagiannya daripada elastana, menjadikannya pas sesuai di sekeliling perut dan memberikan sokongan yang baik kepada perut serta belakang anda. Tanyakan kepada bidan tentang senaman yang paling berkesan untuk minggu ke-19. Ingat juga untuk terus melatih otot dasar pelvis anda.
Jika anda sudah mempunyai urat varikos, mempunyai kecenderungan genetik terhadapnya atau jika terdapat sejarah penyakit jantung dalam keluarga, tanyakan kepada doktor sama ada memakai stoking mampatan sepanjang kehamilan adalah satu idea yang baik.
Stoking ini sangat elastik dan membantu mengekalkan aliran darah, menjadikannya kaedah yang berkesan untuk mencegah urat varikos. Anda mesti memakainya jika anda menaiki kapal terbang!
Juliane Jacke-Gerlitz ialah seorang jururawat bertauliah. Beliau telah bekerja dalam bidang kaunseling ibu dan penyusuan selama lebih daripada sepuluh tahun. Pada masa ini, beliau bertugas sebagai penulis perubatan dan perunding psikologi. Juliane Jacke-Gerlitz telah berkahwin selama 22 tahun, merupakan ibu kepada lapan orang anak dan kini tinggal bersama keluarganya di Halle.
